Slimmer produceren: dat wil jij ook. Maar waar begin je?
In eerdere blogs deelden we waarom Smart Industry onmisbaar en juist nu cruciaal is voor MKB-productiebedrijven. Ook vertelden we hoe je de eerste stappen zet naar slimmer werken. Maar hoe pak je een Smart Industry-project écht planmatig aan?
Beginnen is vaak een kwestie van gewoon dóen. Toch loont het om gestructureerd te werk te gaan. Verandermanagement is een vak apart en daar zijn talloze boeken door experts over geschreven (voor de liefhebbers: zie Wikipedia of blader door Managementboek.nl). Wij weten heus niet alles, maar als het gaat om praktisch, gecontroleerd en doelgericht experimenteren hebben wij een 7-stappenplan die werkt.
Dit stappenplan is samen met TNO ontwikkeld en wordt gebruikt in ons programma “10x klaar voor Industry 4.0”. Wij passen het toe op projecten met machinedata en visualisatie, maar het werkt net zo goed voor andere Smart Industry-initiatieven, groot én klein.
Smart Industry in 7 stappen
Stap 1: Bepaal je doel
Slimmer werken begint met een duidelijk doel. Dat kan strategisch zijn (“we willen efficiënter produceren”), maar ook operationeel (“we willen minder storingen op deze lijn”). Of je nu werkt aan een dataproject, een automatiseringsslag of iets daartussenin: zonder heldere richting raak je al snel verdwaald in de mogelijkheden.
Stap 2: Stel je scope scherp
Nu je doel duidelijk is, moet je goed vaststellen wat er binnen én buiten de scope valt. Smart Industry-projecten groeien vaak snel. Zeker als er technologie bij komt kijken, kun je makkelijk van het pad raken. Baken daarom goed af wat je gaat aanpakken. Richt je bijvoorbeeld eerst op één werkplek, één proces of één machine. Zo blijft het project behapbaar, kun je snel bijsturen en zie je sneller resultaat.
Stap 3: Inventariseer wat je al hebt
Nu je de scope hebt bepaald, kijk je welke middelen je al in huis hebt. In de praktijk ontdekken bedrijven vaak dat er al verrassend veel bruikbare informatie aanwezig is binnen de organisatie. Denk aan:
- bestaande datastromen uit machines,
- handmatige lijstjes in Excel,
- of dat ene zelfgemaakte tooltje van de werkvoorbereider.
Er is vaak al veel kennis op de werkvloer en misschien ook bij collega-bedrijven. Of je nu werkt met software, sensoren of papieren formulieren, inventariseer wat er is en maak er gebruik van. Waarom het wiel opnieuw uitvinden?
Misschien blijkt een andere machine of proces geschikter om het verbeterproject mee te starten, omdat je daarover meer informatie hebt. Verleg je scope gerust als dat slimmer is, zolang je het maar bewust en doordacht doet.
Stap 4: Bouw de oplossing
Als het doel helder is, de scope bepaald is en je weet wat er al is, kun je aan de slag. Dit kan technisch zijn, zoals het installeren van sensoren, het koppelen van software of het visualiseren van data. Stel jezelf vragen als:
- Hebben we hiervoor de juiste partners en leveranciers?
- Gaan we kopen, huren of lenen?
Maar het kan ook organisatorisch zijn:
- Wie gaat wat doen?
- Hoe ziet het proces er straks uit?
- Wat betekent dat voor de werkvloer?
Allemaal belangrijke vragen.
Zorg dat de werkvloer zo min mogelijk wordt verstoord. Voorzie in back-ups of mogelijkheden om het een of ander terug te draaien en leg goed vast wat er gebeurt. Dit maakt evaluatie en opschalen later veel eenvoudiger.
Als alles technisch werkt, controleer je de resultaten. Klopt de data wel? Doet alles wat ik verwacht dat het zou moeten doen? Het is erg belangrijk om in deze fase vertrouwen te krijgen in de oplossing.
Tip: Studenten kunnen je in de stappen 3 en 4 vaak goed ondersteunen.
Stap 5: Ga live: breng de oplossing in de praktijk
Zodra alles technisch werkt en je vertrouwen hebt in de oplossing, is het tijd om die volledig in de praktijk te brengen. Dat betekent: niet alleen functionerende technologie, maar ook daadwerkelijk gebruik ervan.
- Is de oplossing robuust en betrouwbaar genoeg voor dagelijks gebruik?
- Moet het systeem continu draaien?
Dit is het moment om bijvoorbeeld het dashboard van de testomgeving naar een groter scherm op de werkvloer te brengen, zodat het team de data direct kan volgen. Hier begint het pas echt: de oplossing doet z’n werk en de mensen ook. De eerste resultaten worden zichtbaar.
Stap 6: Zet inzicht om in actie
Nu de oplossing draait en de data wordt verzameld, is het tijd om de inzichten om te zetten in actie. Een oplossing of procesvernieuwing is pas waardevol als het leidt tot betere beslissingen of ander gedrag op de werkvloer.
Verzamel eerst voldoende gegevens, trek conclusies en spreek af wat je ermee doet. Wie onderneemt actie bij afwijkingen? Hoe borg je nieuwe routines? Hier maak je het verschil tussen een leuk experiment en échte impact.
Stap 7: Bestendig en waarborg
Als de inzichten daadwerkelijk leiden tot actie, is het tijd om het project te bestendigen en te waarborgen. Begin met een evaluatie:
- Wat ging goed?
- Wat kan beter?
- Hebben we bereikt wat we wilden of zijn er nog volgende stappen te nemen?
- Wat hadden we anders kunnen doen?
- Is het een eenmalige analyse of een blijvend monitoringsysteem?
Waarborg wat werkt
Was het project succesvol en wil je de oplossing blijven gebruiken, breng dan in kaart hoe je de oplossing blijvend borgt:
- Moet het beheer structureel worden ingericht?
- Wie wordt verantwoordelijk als er iets niet werkt?
- Is de oplossing voldoende ingebed in de dagelijkse werkwijze?
Door dit goed te regelen, voorkom je dat het project stilvalt zodra de aandacht verslapt.
Leer van wat minder goed ging
Ook een minder succesvol project levert waardevolle lessen op. Misschien was het niet de juiste timing of zijn er inzichten opgedaan die je meeneemt naar een volgende poging. Leer van je fouten. Ook als de resultaten tegenvallen of het doel wordt niet bereikt, kan het een geslaagd experiment zijn.
Vergeet in elk geval niet om het project met een positieve noot af te sluiten. Naar Nederlands gebruik met taart of een bedankje per mail. Er is tenslotte tijd en inzet geleverd. Vier wat er geleerd en bereikt is.
En dan? Dan begin je weer bij stap 1. Want Smart Industry is een continu proces van leren en verbeteren.
Smart Industry in 7 stappen: een continu proces
Smart Industry is continu verbeteren: kleine stappen, duidelijke focus, leren. Door gewoon te doen, resultaten te delen en door te bouwen op wat werkt, creëer je een organisatie die écht klaar is voor de toekomst.
Door Smart Industry-projecten in 7 stappen aan te pakken, voorkom je chaos en zet je gecontroleerd en doelgericht stappen vooruit. Zo maak je je organisatie niet alleen slimmer, maar ook toekomstbestendig.
Laat je inspireren
In ‘Slimmer produceren met data: zo doet Suplacon dat’ en ‘Lasdata-analyse TB Shipyards: inzicht en kostenbesparing’ lees je hoe andere MKB-bedrijven hun productie slimmer en efficiënter maakten aan de hand van het programma “10x klaar voor Industry 4.0” en dit stappenplan.